Tez Nasıl Yazılır?

Öğrenciler için üniversitede lisans ya da lisansüstü programlardan mezun olabilmenin en önemli şartlarından biri olan tez, eğitim aldığınız yüksek öğrenim kurumuna, programa hatta yurtdışında okumayı düşünüyorsanız ülkelere göre de değişiklik gösterir. Bir üniversite tezi, bir öğrencinin sıkı çalışmasını taçlandıran başarısıdır ve tez yazmak, derecenizi tamamlamanın önemli bir parçasıdır. Bu nedenle tez ne demek, tez nasıl yazılır gibi soruların karşılığını bilmek, araştırmak ve öğrenmek tez yazımı için önemlidir. Genel olarak öğrenim dönemleri süresince birçok öğrenci, yazılı ödevlere bile pek sıcak bakmazken en az 15 bin ya da 20 bin kelimeden oluşan bir tez nasıl yazılır, tez nedir ve nasıl hazırlanır konularını sizler için araştırdık!

Tez ne demek?

Tez nedir sorusunun en yalın cevabı, bir lisans ya da lisansüstü programı tamamlamak için gereken daha uzun bir akademik makaledir diyebiliriz. Bunlar genellikle aylarca hatta yıllarca araştırma gerektirir ve bir üniversite komitesi önünde savunulabilir. Aynı zamanda üniversitede okuyan öğrencilerin lisans eğitimleri sonunda araştırma yapması, yazım konusunda pratiklik kazanması ve kendini geliştirmesi için uygulanan öğrenim süreci, tez ne demek sorusunun diğer bir yanıtı olarak görülebilir. Yüksek lisans eğitiminde tez nedir sorusuna ise biraz daha farklı olarak araştırma yeteneği kazanan öğrencinin yaptığı araştırmalar sonucunda bilime katkı sağlaması olarak açıklayabiliriz.

Tez, araştırma ve yazım süreci birkaç ay sürebilen özellikle master tezi ve doktora tezi hazırlama sürecinde olanlar için bu süre altı aydan bir sene hatta 5 yıla kadar uzayabilen uzun bir yazım sürecini gerektirir. Üniversite hayatının önemli parçalarından biri olan tez projelerini seçerken iyi düşünmelisiniz. Zira hem kendinizi geliştirip sizi ilgilendirecek bir konuyu araştırmalı hem de sizden sonra gelecek öğrencilere de örnek olmalıdır.

Yurtdışında üniversite okumak istediğiniz okullar, bölümler ve başvurular hakkında merak ettiklerinizi uzmanlarımıza ücretsiz sorarak yurtdışı eğitim danışmanlığı alabilirsiniz.

Tez nasıl yazılır?

Tez yazım kuralları, başlangıçta da bahsettiğimiz gibi lisans ya da lisansüstü derecelere göre değiştiği gibi eğitim alacağınız ülkeye ve üniversiteye göre de farklılıklar gösterebilir. Örneğin; Kanada’da, yüksek lisans için sunulan ve hazırlanan projelere tez adı verilirken, lisans bitirme projeleri 40 sayfa, master tezi yaklaşık 100 sayfa ve doktora tezleri genellikle 200 sayfadan oluşur.

Birleşik Krallık’ta tez dönemi, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile ilişkilendirilirken lisans derecelerinde projeler daha yaygındır. Amerika’da ise lisans tezleri, prestijli üniversitelerde master ve doktora derecelerinde akademik kariyer yapmak isteyen öğrencilerde aranan en önemli şartlar arasındadır.

Almanya’da akademik tezler 40 ile 100 sayfa arasında değişirken lisans tezlerine diplomarbeit, yüksek lisans tezlerine masterarbeit ve doktora tezlerine de doktorarbeit adı verilir. Tezler genel olarak 1’den 5’e kadar puanlanır ve 5 başarısız anlamına gelir. Malezya’da üniversiteler genellikle ya İngiliz ya da Amerikan tez modellerini takip ederler. Tez ile beraber Nasıl SOP Yazılır, Nelere Dikkat Edilmelidir? ve Essay Nasıl Yazılır? linkten bu yazılarımıza da göz atın.

Tez yazarken dikkat etmeniz gerekenler?

Etkili bir konu
Konuyu sınırlandırma
Araştırma ve analiz yöntemlerini kullanma
Daha önce yayınlanmış bilimsel literatürleri, makaleleri ve kaynakları inceleyerek değerlendirme
Araştırma sonuçlarını ve destekleyici argümanları kullanma
Tezinizi uygun bir dilbilgisi ve sözcük yapısında yazmak ve günlük konuşma ya da gayri resmi bir dilden uzak olma
Lisans tezinizin kapak sayfasından son sayfaya kadar biçimlendirilmesini, çizelgeler, tablolar ve grafiklerle desteklenmesini sağlama
Standart A4 sayfası, 1.5 ya da 2 satır aralığı, dipnotlar için 10 punto, tez metninde Times New Roman için 12 ya da Arial için 11 punto kullanma
Kağıdın sol tarafından ciltleneceğini düşünerek 4 cm, üst ve alt taraflardan 2.5 cm bırakma

Tez bölümleri hangileridir?

Lisans tezlerinin yapısal unsurlarının tüm dünyadaki üniversiteler için aynı olduğunu söyleyebiliriz. Birkaç küçük ayrıntı ülkeler ve üniversiteler arası farklılıkları ortaya koymaktadır. Genel olarak bir tez 5 ana bölümden oluşur ve tez nasıl yazılır daha net anlamınıza yardımcı olur. Bu bölümler şu şekildedir:

Giriş: Tezinizin tanıtımı, konuyu ve merkezi argümanı okuyucuya yüksek düzeyde açıklar. Giriş, konuyu neden seçtiğinizi gözden geçirmeli ve takip edilecek sayfalarda neleri ele aldığınızın bir özeti olarak hareket etmelidir.
Literatür Taraması: Bu bölüm, konu alanınızla ilgili araştırma makaleleri, çalışmalar ve makaleler içerir. Ayrıca, karşı argümanlar oluşturmanıza ve güçlü bir iddia geliştirmenize yardımcı olan mevcut araştırmalardaki boşlukları ve zayıflıkları belirlemeniz beklenir.
Metodoloji: Bu bölüm, araştırmanızı yürütmek için kullanılan yöntemleri ve verileri açıklar.
Sonuçlar: Sonuçlar bölümü çalışmanızın bulgularını sunar.
Tartışma ve Sonuç: Bu bölüm, araştırmanızı neden ve nasıl yürüttüğünüzü, araştırmanızın sonuçlarını özetler ve bunlara dayalı sonuçlar sunar.

Sitemize üye olarak dünyanın en iyi üniversiteleri, yurt dışı eğitim haberleri, faydalı içerikler ve ücretsiz broşürlerden faydalanabilirsiniz. Nasıl mı? Hemen bu linkten kayıt olun.

Tez içeriği nelerden oluşur?

Adınızın, tarihin, kurumun, danışmanların, bölümün adının ve tezinizin konusunun olduğu Başlık Sayfası
Önsöz.
200 ile 400 kelimeye kadar olabilen Özet
İçindekiler
Tabloların Listesi
Rakamların Listesi
Giriş, tezin bölümleri ve sonuçtan oluşan Tez Yazısı
Danışmanlar ve size yardımcı olan kişilere Teşekkürler kısmı
Kendi fikriniz olmayan tüm fikirleri, kavramları, metinleri ve verileri belirttiğiniz Referanslar
Tüm verilerinizi, dokümanları, tabloları gösterdiğiniz Ekler kısmı.
Onay Formu

Tez yazma süreci nasıl ilerler?

Tezinizi yazmaya başlamadan önce dikkat etmeniz ve uygulamanız gereken belli başlı adımları takip etmenizde fayda var. Zira gerek yurtdışı gerekse ülkemizde lisans eğitimi boyunca, mezun olmadan iki ya da üç aylık bir dönemde hazırlanan tezler için yapacağınız basit ve etkili bir planlama sayesinde bu süreci rahat bir şekilde atlatabilirsiniz.

Tez yazım aşaması sanıldığının aksine basit değil, karmaşık bir süreçtir. Bu aşamada bir metni birden fazla planlama, yazma, gözden geçirme ve düzeltme yoluna gidebilirsiniz. Birçok öğrenci tezlerini doğru ve düzgün bir şekilde yazmaya çalışırken hatalar yapabiliyor. Bu sinir bozucu durumdan birkaç ipucu ile kurtulabilirsiniz.

Planlama: Tezinizi yazacağınız eğitimin son yılında eğer bir lisans tezi hazırlıyorsanız kısa bir zaman aralığı size yetecektir. Ancak yine de zamanı doğru planlamakta ve tezinizi birkaç haftalık bir zaman dilimine sıkıştırmamanızda fayda var. Zira yurtdışında master eğitimi almayı düşünüyorsanız, lisans teziniz sizin için en önemli referanslardan olacaktır. Bu aşamada bir zaman çizelgesi hazırlamanızı ve sık sık kontrol etmenizi öneririz.
Yazım: Yazım aşaması tezinizin son aşamasıdır esasında. Seçtiğiniz konudan, araştırdığınız kaynaklara ve referanslara kadar hepsini belli bir çerçevede ve uyumla yazıya döktüğünüzü düşünürsek eğer bu kısımda dikkat etmeniz gereken birkaç önemli nokta vardır. Dilbilgisi kurallarına dikkat etmek, sade ve resmi bir dil kullanmak bunların başlıcalarıdır.
Referans: Doğru ve kapsamlı referanslar yani alıntılar tezinizde verdiğiniz bilgilerin temelini oluşturur. Kaynağın kesin olarak gösterilmemesi, cümlelerin ya da çevirilerin doğrudan kullanılarak sanki kendi cümlelerinizmiş yani plagiarism gibi algılanabilir. Bu da bir nevi eser hırsızlığına girer. Bu aşamada bilmeden ya da bilerek yaptığınız bu hataları tırnak işaretleri, kaynak materyal özetleri, şekiller ya da tablolar yardımıyla düzeltmenizde fayda var. Referansları düzeltirken tüm dünyada geçerli olan Harvard Referans Sistemini kullanmalısınız. Bu sisteme göre önemli olan referansları kullanırken dipnotlarda değil metinde yazmanızdır. Aynı zamanda tez bitiminde yer alan referans listesine de ekleyeceğiniz kaynakları, yazarın soyadına göre alfabetik sırayla yerleştirmenizde, tarihlerini ve başlıklarını koymanızda fayda var.
Gözden Geçirme: Metni gözden geçirme aşamasında her zaman bilgisayar çıktısı almanızda, yanlış olan yerleri sayfa üzerinde işaretleyip daha sonra düzeltmenizde, hataları bulma olasılığınız daha yüksek olacaktır. Aynı zamanda tezi danışmanızın haricinde, dil bilgisini ve noktalama işaretlerini iyi bilen birine okutmanızda fayda vardır.
Düzeltme: Bu kısımda tezinizi birkaç kez gözden geçirdiğinizi düşünürsek eğer son aşama düzeltme kısmıdır.

Tez savunması nedir?

Tez yazım ve düzeltme aşamaları bittikten sonra, danışmanınızın kontrolünden geçerek son halini alan teziniz jüri üyelerine sunum aşamasına gelmiş demektir. Burada en önemli kısım, tezinize %100 hakim olmanız gerektiğidir. Zira tez savunma aşaması çoğu öğrencinin en çok puan kaybettiği ve tezlerini geçersiz kıldığı kısımdır. Yüksek lisans derecesi alıyorsanız, üzerinde çalıştığınız şeyi savunmak için tezinizi tamamladıktan sonra bir tez komitesiyle görüşmeniz gerekir. Bu aşamada, fakülte danışmanlarıyla zaten yakın çalışmış ve devam eden değerlendirmeler almış olacaksınız.

Sonuç olarak lisans ya da yüksek lisans tezinizin akademik kariyeriniz ve iş yaşamınızda sizin için ne kadar faydalı olacağını bilmeniz de fayda var. Peki, yurtdışı eğitim başvuruları hakkında daha fazla bilgi almak ister misiniz? Hemen faydalı linklerimize göz atın: Hotcourses Turkey İle Yurt Dışı Bölüm ve Üniversite Seçimi Nasıl Yapılır?, Hotcourses Turkey'den Öğrenciler İçin Kullanışlı Araçlar, Yurtdışı Üniversite Kabul Şansınızı Artırmanın 9 Yolu