Tarihe Adını Yazdırmış Dünyanın En Başarılı 10 Kadın Mühendisi

Dünyanın en önemli icatlarına imza atanların, kadın mühendisler olduğunu biliyor muydunuz? Birçoğumuz, Thomas Edison ya da Alexander Graham Bell denildiğinde ampülün ve telefonun icadıyla ilgili olduklarını biliriz. Ancak çok azımız, kurşun geçirmez yeleklerden arabalardaki ön cam sileceklerine hatta modern wi-fi’nin yaratılmasına yol açan teoriyi geliştirmeye kadar birçok icadın kadın mühendislerin elinden çıktığını biliriz.  

Kadınlar, uzun zamandır topluma olağanüstü mühendislik katkıları yaparken, tarih boyunca yeterince övgü almamışlardır. Yine de günümüzde birçok genç kadın, hem üniversiteler hem de hükümetler tarafından mühendislik ve teknoloji alanlarında kariyer yapmaya teşvik ediliyor. Peki, çoğu kadının bugün, bu mesleklere girmesinin yolunu açan ve çığır açan buluşlara imza atan bu kadınlar kimler? İster mühendislik bölümünde okumayı düşünün isterseniz de mühendisliğe hatta genel kültüre ilgi duyun, tarihe adını yazdırmış dünyanın en başarılı 10 kadın mühendisi rehberimizde. 

1. Hedy Lamarr

Amerikan sinemasının yıldızlarından biri olan Hedy Lamarr için aslında 1940’ların Steve Jobs’u diyebiliriz. Zira kendisi, bugünün Wifi, GPS, Bluetooth dahil her türlü modern kablosuz iletişimin temellerini daha o yıllarda atmıştır. 

Peki, Hedy Lamarr kimdir? 1930’lar ve 40’larda dünya çapında tanınmış bir film yıldızı olan Hedy, güzel ve çekici bir sinema oyuncusu olmaktan çok daha fazlasıydı. Aslında o olmasaydı, muhtemelen bugün Wifi’ye sahip olamayacaktık. ABD ordusu için uzaktan kumandalı bir iletişim sistemi icat etmek için vaktinden önce mühendislik zekasını kullanarak klişeleri paramparça eden Lamarr, ne yazık ki o tarihlerde mühendislik alanında kadınların yeri olmadığı için iletişim dünyasının kaderini değiştiren bu icattan para kazanmadan ve takdir edilmeden vefat etmiştir. 

2. Ada Lovelace 

1815’te ünlü şair Lord Byron’un kızı olarak dünyaya gelen Ada Lovelace, ilk bilgisayar programcısı olarak kabul edilmektedir. Zira kendisi, Notes adını verdiği ilk bilgisayar programı olarak kabul edilen ve bir makine tarafından işlenmek üzere tasarlanmış bir algoritma yarattı. 

1800’lerde, bilgisayarın icat bile edilmediği yıllarda bir bilgisayar programcı olmak, onun ne kadar ileri görüşlü bir deha olduğunu gösteriyor. Aslında Ada Lovelace, herhangi bir icatla tanınmıyor, ancak matematik ve bilime olan ilgisi, onu makine mühendisi Charles Babbage ile tanıştıracak ve onun ilk mekanik bilgisayarı Analitik Motor üzerinde etkileyici fikirler üretmesine yardımcı olacaktır. Aslında bazıları, Lovelace’ın Babbage’ten çok daha ötesini gördüğünü ve Analitik Motor üzerine yıllar önce programlar oluşturduğunu iddaa etti. 

3. Stephanie Kwolek 

İlk kadın kimya araştırmacılarından biri olan Stephanie Kwolek, çelikten beş kat daha güçlü bir sentetik malzeme olan Kevlar’ı icat etmiştir. Her türlü aşınma ve yıpranmaya karşı dayanıklı olan ilk sentetik elyaf ailesi olan poli-parafenilen tereftalamidi keşfetti. Kurşun geçirmez yeleklerin ana maddesi olan bu keşfi, aynı zamanda kasklar, kayak ve kamp malzemelerinde kullanılıyor. Uzun yıllar çalıştığı DuPont şirketi, Kwolek'e olağanüstü keşfi için Lavoisier Madalyası verdi. Kuşkusuz kimya alanındaki en önde gelen kadın mühendislerden biridir.

Mühendislik Eğitimi Hakkında 10 İlginç Bilgi, Tarihte İlham Veren Kadınlar ve Hikayeleri, Kadınlara İş Hayatında En çok Kazandıran 17 Üniversite Bölümü yazılarımıza göz atmak ister misiniz? 

4. Martha Coston 

Mühendislik tarihi kitaplarına giren Martha Coston, bugün hala ABD Donanması tarafından kullanılan ve Coston Flares olarak bilinen sinyal sistemi oluşturmasıyla tanınır. Kocasının geride bıraktığı bir piroteknik işaret fişeği için 10 yıl boyunca üzeride çalıştıktan sonra bir tasarım keşfetti. 1859'da patentini aldı ve fişeklerin hakları için ABD Donanması, 20.000 Amerikan Doları ödedi. Bu, o zamanlar bir kadın için çığır açıyordu ve şüphesiz çok başarılı ve ünlü bir kadın mühendis yapmıştı. 

5. Mary Anderson

Yağmurlu havalarda otomobil kullanıyorsanız, ön cam sileceklerini muhtemelen kullanıyorsunuzdur. Mary Anderson, bir otomotiv mühendisi olmasa da bu basit fikri ile tarihe adını yazdırmış ilk kadın mühendislerden biridir. Ön cam silecekleri, tüm modern araçlarda standarttır, ancak 1903’te patentini aldığı Mary Anderson’un bu icadı, ilk başlarda otomotiv endüstrisindeki pek çok kişi tarafından kabul edilmedi ve 1917'de başka bir kadın, Charlotte Bridgwood, ilk otomatik ön cam sileceğinin patentini aldı. 

6. Tabitha Babbitt

Amerikalı Sarah Tabitha Babbitt, makine mühendisliği alanında dünyanın ilk kadın mühendis listlerinde ilk sıralarda yer alanlardan biridir. Aralarında daire testere, dönen tekerlek başı, takma dişler gibi birçok etkileyici icata imza atan Tabitha, 19. yüzyılda Massachusetts’te erkeklerin odun kesmek için harcadıkları boşa zamandan etkilenerek, kereste kesmek için suyla çalışan bir makineye bağlanabilen bir daire testere geliştirdi. 

7. Emily Warren Roebling 

1883’te tamamlanan Brooklyn Köprüsü’nün yapımındaki rolü ile ünlü olan Emily Warren Roebling, zamanının en başarılı kadın mühendisleri arasında yer alır. Bu alanla ilgili hiçbir resmi eğitim almayan Emily, köprünün baş mühendisi olan eşinin hastalanıp yatalak olmasıyla kendini bu çalışmaya adadı. Günlük proje yönetimini, teknik sorunları, malzemeleri, gerilme analizini, inşaatı ve hesaplamaları yönetme konusunda o kadar yetkin hale geldi ki köprünün inşasında kalıcı lider oldu.

8. Lilian Gilbreth 

Endüstri mühendisliği ve psikoloji alanında eşi ile birlikte öncü isimlerden biri olan Lilian Gilbreth, American Society of Mechanical Engineers’ın ilk kadın üyesi olmuştur. Aynı zamanda 1915’te Brown Üniversitesinden doktora derecesinde ilk endüstriyel psikolojisi diplomasını alan kadın olmuştur. İşyeri modelleri ve ergonomiyi inceleyerek, endüstri mühendisliğine katkıda bulunan Lilian Gilbreth, uzun yıllar General Electric ile mutfak ve ev aletlerinin tasarımını geliştirmek için çalıştı. 

9. Beulah Louise Henry 

Beulah Henry, 1920’ler ve 1930’larda aralarında bobinsiz dikiş makinesi, esnek kolları olan bir oyuncak bebek, içinde radyo olan bir oyuncak bebek ve karbon kağıdı olmadan birden çok kopya yapan bir daktilo icat etmiştir. Henry, kreasyonlarını üretmek için imalat şirketleri aracılığıyla icatlarından yararlanarak kariyeri boyunca büyük bir servet kazananan ilk kadın mühendis olarak hafızalara kazınmıştır. 

10. Alice H. Parker 

Bugün evlerimizde sahip olduğumuz ısıtma sistemlerinin geliştirilmesinde kilit rol oynayanın bir kadın mühendis olduğunu biliyor muydunuz? Afro-Amerikan bir mucit olan Alice H. Parker, 20. yüzyılın başlarında doğal gaz kullanan bir merkezi ısıtma sistemi yaratma patenti alan ilk kadın, hatta o ilk siyahi kadındır. 

Bir ısıtma fırınına güç sağlamak için doğal gaz kullanmak 1920'lerde çok fütüristik bir fikirdi. Onun tasarımı önemli miktarda enerji tasarrufu sağladı ve sonunda çoğu modern evde bulunan ısıtma sistemleri haline geldi. Parker'ın mirası, doğduğu şehirde, New Jersey Ticaret Odası aracılığıyla her yıl düzenlenen Alice H. Parker Kadın Liderler İnovasyon Ödülleri ile devam ettiriliyor. 

Dünyanın En İyi Oyuncuları Hangi Üniversitelerden Mezun?, Dünyanın En Ünlü CEO’ları Hangi Üniversitelerde Okudu?, Buluşlarıyla Dünyayı Değiştiren En Etkileyici 10 Mühendis hangileri yazılarımıza göz atmak ister misiniz?

Mühendislik geliştikçe, kadınların kendi alanlarında lider olarak öne çıkmaları ve tanınmaları için daha çok fırsat ortaya çıktı. Tabii kadın mühendisler listemiz, bu 10 güçlü kadınla bitmiyor. Sizin için birkaç etkileyici bilgi daha ekliyoruz. 

• Sarah Guppy - Kadın mühendisler için bir rol model olan Sarah Guppy, 1811 yılında bir köprünün patentini alan ilk kadın mühendis oldu. Zincirlerle inşa edilmiş asma köprüler, köprüler için güvenli kazık çakma yöntemlerinin geliştirilmesi icatlarından sadece birkaçıdır. 
• Edith Clarke - 1918’de Massachusetts Institute of Technology’den elektrik mühendisliği derecesi alan ilk kadındır. Aynı zamanda ABD’de maaşlı mühendis olma ayrıcalığına sahip yani elektrik mühendisi olarak profesyonel olarak istihdam edilen ilk kadın mühendistir. Mühendislik öncüsü olarak bilinen Edith, Amerika Birleşik Devletleri'nin batısındaki baraj inşaatına sofistike elektrik mühendisliği konseptleri getirmede ön plandaydı.
• Katharine Burr Blogdett - Cambridge Üniversite’sinde fizik alanında doktora alan ilk kadın olan Blodgett, gözlüklerden teleskoplara ve kameralara kadar devrim yaratan gelişmiş cam mercek teknolojisinin yaratıcısıdır. Çizilmez kamera lensleri ve gözlükleri, yansıtıcı olmayan mağaza vitrinleri ve iyileştirilmiş teleskop lensleri bunlardan sadece birkaçıdır. 
• Josephine Cochrane - 1870’lerde ticari olarak başarılı olan ilk otomatik bulaşık makinesini icat eden kadındı. Buluşu, bulaşıkları temizlemek için manuel yıkayıcılar yerine su basıncını kullandığından öncü oldu. 
• Mary Beatrice Davidson Kenner - Belki de modern dünyanın kadınları için tarihin en önemli buluşuna imza atan kadın o olmuştur. Afro-Amerikalı siyahi mucit, resmi bir eğitim almamasına ve kariyeri boyunca ırkçılıkla mücadele etmesine rağmen, kadınlar için ortak bir sorun olan adet kanının giysilere sızmasını önlemeyi sağlayan hijyenik kemeri 1920’lerde icat etti. 
• İlk Türk kadın mühendis, kim biliyor musunuz? Sabiha Rıfat Gürayman, Türkiye’nin ilk kadın mühendisi olduğu gibi aynı zamanda ilk kadın inşaat mühendisidir ve Anıtkabir’in inşasında görev almıştır. Aynı zamanda makine mühendisliği diplomasını alan ilk kadın ise Altan Edige olmuştur.